Đầu những năm 1980 tại Việt Nam, đã có những hoạ sĩ muốn gạt bỏ những cách biểu hiện thông thường để tìm một ngôn ngữ hội hoạ có thể bộc lộ suy nghĩ riêng tư của mình. Khó khăn lắm họ mới tìm được một cách diễn tả và rung động nhạy cảm hơn, bộc bạch khát khao của con người trong bối cảnh xã hội lúc bấy giờ.
Họa sĩ Trương Đình Hào (1937 – 2022) là một trong số những hoạ sĩ đã chọn yếu tố dân gian kết hợp với bút pháp Tượng trưng để phát triển và thể hiện tư tưởng nghệ thuật cá nhân. Trương Đình Hào tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Việt Nam vào năm 1978. Nhưng mãi đến năm 1992, các tác phẩm của ông mới bắt đầu được sự chú ý của giới yêu tranh ngoài nước và một số ít nhà sưu tập trong nước thông qua các triển lãm được tổ chức bởi Phòng tranh Lotus.
Đặc điểm tạo hình của Hào là sự không câu nệ đường nét, không tỉa tót cầu kỳ, mà thay vào đó là những nét cọ theo trường phái ngây ngô (Naive art) và theo cảm giác sâu đậm của bản thân Hào đối với sự việc.
Những năm đầu tiên còn vô cùng túng thiếu, Hào đã dùng vôi quét tường pha với chất dính để tạo nên những mảng màu lúc đối lập, khi tan quyện vào nhau. Chất liệu thô sơ ấy không ngăn cản được nội tâm và tài năng của Hào để nói lên niềm khắc khoải của những thân phận cô độc, những hy vọng cùng với niềm tuyệt vọng. Rồi những chân dung tự họa chỉ với vài nét thần bút đã có thể biểu đạt sự ngơ ngác, cùng bàng hoàng, cùng thờ ơ, và cùng sự kiêu hãnh tột cùng. Có những tranh được vẽ từ những năm 1990 mà nền tranh bằng vải bố thô sơ được đóng vào chassis bằng những chiếc đinh đóng guốc. Thời gian đã làm phai màu tác phẩm, nhưng dấu tích của một thời kì mà hoạ sĩ phải khắc phục mọi thiếu thốn để diễn tả cho bằng được sự rung cảm của mình dường như vẫn còn rõ nét.
Hơn 50 tác phẩm trưng bày lần này là một cuộc đối thoại của Trương Đình Hào với chính thế gian mà ông đang sống, nơi dường như được chia làm hai phần đối lập trong tâm tưởng của chính ông.
Một khoảng riêng trong tâm trí, ông đặt để lòng tự tôn của riêng mình. Nơi đây ông được sống với bản thể nguyên sơ nhất của một con người, được tự do phơi mình trước các hình thái cảm xúc ngây ngô, ngông cuồng, ngạo mạn, hay thậm chí có phần hoang dại mà không chút e dè bị phán xét bởi những chuẩn mực của số đông. Nơi mà sự tồn tại của thân phận con người hoặc được đơn giản hóa đến mức khờ khạo, hoặc được lắp đầy với một ánh nhìn cợt nhã mà phía sau đó là sự chua xót của một kiếp người trôi dạt. Một sự trơ trọi đến bình thản!
Phần còn lại là những phản chiếu của đời sống thực tế lúc bấy giờ qua lăng kính của ông. Nơi đó ta có thể bắt gặp những niềm vui đơn giản, những nét đặc trưng của văn hóa tín ngưỡng tạo ra sự kết nối và tương tác giữa người và người. Đôi khi, qua những hình ảnh thân thuộc đó, ông hài hước châm biếm những chật vật ngỡ như tầm thường của đời sống thường nhật, ví như sự mâu thuẩn giữa hiện thực và lý tưởng, giữa sự trói buộc vô hình và những khát khao tự do vẫn luôn âm ỉ chảy trong chính ông.